Sytuacja kobiet na rynku prawniczym: aż 85% kobiet pracujących w branży doświadczyło umniejszania kompetencji ze względu na płeć

• 71% respondentek odczuło, że bycie kobietą ma niekorzystny wpływ na decyzje
przełożonych dotyczące ich kariery zawodowej
• 49% badanych prawniczek zadeklarowało, że ma problemy z godzeniem kariery
zawodowej ze sferą prywatną
• Negatywne traktowanie przez współpracowników lub klientów ze względu na płeć wciąż
ma miejsce. Częściej spotykają się z tym kobiety w polskich niż zagranicznych firmach
oraz prawniczki ze średnim stażem pracy
• 15% respondentek wskazało, że doświadczyło molestowania seksualnego w pracy. Nigdy
nie doświadczyło takiego naruszania granic 85% badanych kobiet
• Prawniczki mają trudności przy awansach i powrocie do pracy z urlopu
macierzyńskiego
• Wsparcie dla prawniczek ze strony pracodawców mimo, że deklaratywnie wysokie,
wciąż należy uznać za zbyt ograniczone

Warszawa – Płeć może warunkować przebieg kariery zawodowej w branży usług prawnych i aż 85% respondentek wskazało, że z uwagi na bycie kobietą doświadczyły one deprecjonowania swoich kompetencji eksperckich, wynika z badania przeprowadzonego przez Fundację “Women in Law”, Polskie Stowarzyszenie Prawników Przedsiębiorstw i PwC Legal Polska. W badaniu przeprowadzonym wzięło udział 577
respondentek, z których 76% pracuje w kancelariach prawnych a 24% w wewnętrznych działach prawnych firm.

“Naruszenie osobistych granic to zjawiska jednoznacznie negatywne, które powinny być zdecydowanie napiętnowane oraz poddane szczegółowej analizie przez podmioty funkcjonujące w branży. Potrzebne jest wspólne i zdecydowane działanie, mające na celu eliminację zachowań niedopuszczalnych. Nasze badanie i powstały z niego raport to pierwsze działania w Polsce, które całościowo dotyczą pozycji kobiet w branży prawniczej. Liczę, że środowisko prawnicze, opinia publiczna, samorządy prawnicze, ale też same kancelarie i firmy potraktują poważnie, to co wybrzmiewa z raportu, a głos prawniczek będzie usłyszany.” – mówi Kamila Kurkowska, prezeska Fundacji Women in Law.

Jeżeli chodzi o doświadczenie zachowań, odbieranych przez respondentki jako mobbing, twierdząco odpowiedziała ponad połowa prawniczek (61%). Mobbing jest doświadczeniem stosunkowo powszechnym, szczególnie wśród młodszych stażem prawniczek. Z kolei – bardzo wysoko – bo aż 85% respondentek wskazało, że z uwagi na bycie kobietą doświadczyły one deprecjonowania swoich kompetencji eksperckich.
1/3 uznała, że dzieje się tak często lub bardzo często.  Kwestia molestowania to wrażliwy i bolesny obszar, który poza fizyczną agresją przejawia się również subtelną protekcjonalnością, bądź szowinistycznymi wypowiedziami i żartami. Osoby, które go doświadczyły często nie chcą udzielać odpowiedzi na pytania z nim związane. W przeprowadzonej przez nas ankiecie 15% respondentek wskazało, że doświadczyło molestowania seksualnego w pracy. Dodatkowo, 1% wskazał, że doświadcza go często lub bardzo często. Szczęśliwie, 85% kobiet nigdy nie doświadczyło takiego naruszania granic.

“Praca w i dla branży prawniczej to nie tylko ogromne wyróżnienie, ale też istotna odpowiedzialność. Udział PSPP w tym szczególnym badaniu wynika więc z troski o jakość relacji w naszej społeczności. Wierzę, że efektem raportu będzie co najmniej rozpoczęcie instytucjonalnych zmian, które będą świadczyły o realnym wsparciu dla kobiet, które widzą swoją przyszłość pracując w naszej profesji – czy to w firmach czy w kancelariach” – mówi Waldemar Koper, prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Prawników Przedsiębiorstw

Jak pokazały wyniki naszego sondażu, naruszanie granic osobistych i przemoc nie są zjawiskiem powszechnym – 2/3 prawniczek nie doświadczyło ich nigdy, co jest pozytywną informacją. Niemniej, niemal 4% respondentek spotyka się z takimi zachowaniami często lub bardzo często. Spośród 577 prawniczek, które udzieliły odpowiedzi w badaniu aż dla 23 prawniczek przemoc w środowisku
zawodowym lub naruszanie granic są codziennością. Zjawisko to nie jest związane ani z rodzajem firmy ani kwalifikacjami zawodowymi. Jednoznacznie trzeba stwierdzić, że sytuacje tego rodzaju są naganne i nie powinny przydarzyć się nigdy. Branża powinna mieć to szczególnie na uwadze, ponieważ aż ⅓ respondentek wskazała, że z naruszenia granic fizycznych doświadczyła rzadko, lub czasami.

“Wyniki naszego sondażu wskazują wiele obszarów, które wymagają nie tylko konkretnych reakcji całego środowiska prawniczego, ale także precyzyjnych rozwiązań dotyczących wsparcia kobiet. Pomimo tego, że stoimy przed takimi samymi wyzwaniami jak cała społeczność prawnicza, to będąc liderami opinii musimy prezentować najwyższe standardy i jednoznacznie przeciwstawiać się nagannym zachowaniom oraz budować zaufanie w naszej prawniczej społeczności” – dodaje Cezary Żelaźnicki, partner zarządzający PwC Legal Polska, odpowiedzialny za obszar Diversity & Inclusion na Europę ŚrodkowoWschodnią w PwC.

Mając na uwadze opisane problemy, sprawdziliśmy czy prawniczki mogą liczyć na wsparcie kancelarii lub firm, w których pracują. Odpowiedzi na to pytanie były zróżnicowane. Nieco więcej kobiet dostrzega takie wsparcie (43%), niż go nie dostrzega (34%). Rzadziej takiego wsparcia doświadczają prawniczki z uprawnieniami. Istnieje jednak spory obszar do poprawy sytuacji, biorąc pod uwagę, że aż 1/3 respondentek nie odczuwa żadnego wsparcia. Połowa prawniczek nie ma dostępu do mentorek/ów wspierających ich
w sytuacjach trudnych. Na taką pomoc może liczyć 31% respondentek.

Jak wynika z badania, wsparcie dla prawniczek ze strony ogółu pracodawców wciąż należy uznać za zbyt ograniczone i potrzebna jest intensyfikacja działań wspierających kobiety. Jeżeli chodzi o funkcjonowanie specjalnych procedur, to raczej domena większych organizacji biznesowych, które często ustanawiają wewnętrzne regulacje zapobiegające dyskryminacji czy niewłaściwemu traktowaniu kobiet. Opieka
mentorska jest najczęściej związana z rytmem szkolenia prawniczego – mentor przeważnie jest opiekunem aplikacji lub stażu, rzadziej systemowym rozwiązaniem. Zdecydowanie jest to przestrzeń do zagospodarowania przez organizacje branżowe czy samorządy prawnicze.
Badanie zostało przeprowadzone jesienią 2021 roku

Informacje o Fundacji Women in Law to pierwsza w Polsce inicjatywa, która ma na celu integrację środowiska prawniczego,
wymianę wiedzy i dobrych praktyk wśród aktywnych zawodowo prawniczek, studentek, aplikantek i
młodych przedstawicielek branży prawniczej. Działa na rzecz kreowania strategii różnorodności i
zdobywania nowych umiejętności, niezbędnych do osiągnięcia sukcesu w nowej rzeczywistości. Strona
internetowa: http://www.womeninlaw.pl/

Informacje o PSPP
Polskie Stowarzyszenie Prawników Przedsiębiorstw działa na polskim rynku od 2010 roku i jest organizacją
środowiskową reprezentującą interesy prawników przedsiębiorstw. Podobnie jak ma to miejsce w innych
krajach Stowarzyszenie odpowiada na potrzebę integracji tego środowiska zawodowego. Jednym z
głównych celów PSPP jest umożliwienie bezpośrednich kontaktów osobom, które odpowiadają za działy
prawne w podmiotach gospodarczych. Wśród członków Stowarzyszenia są przedstawiciele wiodących firm
z większości sektorów polskiej gospodarki m.in.: banków, firm motoryzacyjnych, farmaceutycznych,
wydawnictw, firm z branży spożywczej, budowlanej, IT i telekomunikacji. Więcej informacji na stronie http://pspp.org.pl

Informacje o PwC
W PwC naszym celem jest budowanie społecznego zaufania i odpowiadanie na kluczowe wyzwania
współczesnego świata. Jesteśmy siecią firm działającą w 156 krajach. Zatrudniamy ponad 295 tysięcy osób,
które dostarczają naszym klientom najwyższej jakości usługi w zakresie doradztwa biznesowego,
technologicznego, podatkowo-prawnego oraz audytu. W Polsce PwC posiada biura w 7 miastach oraz
Financial Crime Unit w Gdańsku i Warszawie, dwa Centra Usług Wspólnych w Katowicach i Opolu oraz
oddział PwC IT Services w Lublinie. Polskie spółki PwC zatrudniają ponad 6500 osób, w tym niemal 1500
w zespołach technologicznych. Dowiedz się więcej na www.pwc.pl